Preparaty naturalnego pochodzenia, preparaty komplementarne lub alternatywne są naturalnego pochodzenia – to produkt, w którym substancje czynne pochodzą z natury, czyli z roślin, zwierząt, minerałów lub mikroorganizmów. Otrzymuje się je głównie przez proste procesy (suszenie, mielenie, tłoczenie, ekstrakcję), bez tworzenia nowych, sztucznych związków chemicznych – CAM. Są różnice w dostępnych statystykach, ale uśredniając publikowane dane, można powiedzieć, że w ostatnich latach 30–40% Amerykanów odwiedzało rokrocznie gabinety oferujące alternatywne czy uzupełniające terapie z zakresu CAM. Na początku tego wieku w USA pacjenci wydawali na ten cel (z własnej kieszeni) ponad 20 miliardów dolarów rocznie. Co ciekawe – ponad 70% z nich nie informowało swoich lekarzy rodzinnych o fakcie „równoległego” leczenia się. Następnym mitem, który należy podważyć, jest przekonanie, że pacjenci wybierający komplementarne czy alternatywne terapie odchodzą od medycyny uniwersyteckiej. To nieprawda – metody komplementarne zazwyczaj stanowią rozsądne uzupełnienie, a nie zastąpienie tradycyjnych metod.
Wydaje się, że kilka przyczyn leży u podłoża tej sytuacji. Po pierwsze, współczesna medycyna stała się zbyt „stechnicyzowana” i „odhumanizowana” – często poświęca zaledwie kilka minut na przeciętnego pacjenta. Pośpiech, brak troski, złe traktowanie, brak diagnozy i informacji, odsyłanie do „kolegi”, brak środków na diagnostykę czy terapię – to zarzuty, które niestety często są słuszne.
Możemy sobie wyobrazić, jak czuje się matka i jej chore dziecko w takim systemie. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja pacjenta w gabinecie lekarza wykorzystującego możliwości CAM, w tym terapię homeopatyczną. Następnym zagadnieniem wartym podkreślenia jest skuteczność i wysoki stopień bezpieczeństwa związany z terapią homeopatyczną. Przecież jest to „układ rynkowy” – pacjent płaci z własnej kieszeni, więc lekarz nieskuteczny nie utrzymałby się na rynku.
Warto wiedzieć, że często nie potrzeba skomplikowanych metod weryfikacji skuteczności. Efekty terapii można po prostu zobaczyć – np. w homeopatycznym leczeniu ubytków szkliwa u dzieci czy w przypadkach łysienia plackowatego. Odrastające włosy to nie cud, lecz efekt terapii.
W przypadkach poważniejszych chorób niezbędne są specjalistyczne konsultacje, badania i testy, by lekarz mógł ocenić postępy leczenia. Odpowiedzialne stosowanie CAM wymaga medycznego nadzoru, tak jak każda inna forma terapii.
Homeopatia cechuje się bardzo wysokim poziomem bezpieczeństwa – brak skutków ubocznych czy toksycznych reakcji sprawia, że jest to metoda wprost idealna w pediatrii, gdzie można ją stosować już od wczesnego dzieciństwa.
Dodatkowym atutem są niskie koszty leków i ich łatwa dostępność – większość można kupić w aptece bez recepty. To wszystko powoduje, że popularność terapii homeopatycznych stale rośnie.
Przy wszystkich zaletach CAM należy pamiętać, że nie jest to panaceum na wszystkie choroby. Każda metoda ma swoje ograniczenia, także homeopatia. Tylko doświadczony lekarz może ocenić, czy dana terapia jest właściwa. Podstawowym obowiązkiem lekarza pozostaje troska o pacjenta i rozpoznanie, czy CAM może być bezpiecznie zastosowany.